APS HABER / PINAR ETCİ - Zirveye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan dâhil 20’den fazla dünya lideri katıldı.
Trump, anlaşmayı “son 50 ila 100 yılın en büyük barış adımı” olarak nitelendirirken, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a da çabaları için özel olarak teşekkür etti:
“Ne zaman desteğe ihtiyaç duysak yanımızda oldu. Çok çetin bir lider.”
Ateşkes ve Esir Takası
Gazze Barış Planı kapsamında Hamas, 20 İsrailli esiri serbest bırakırken; İsrail de aralarında ağır hapis cezaları bulunan 1.968 Filistinliyi tahliye etti.
7 Ekim 2023’ten bugüne süren savaşta 67 bin 682 kişi hayatını kaybetti, 170 bini aşkın kişi yaralandı.
Trump, anlaşmanın ardından yaptığı açıklamada, “Savaş bitti. Anlıyor musunuz?” diyerek Gazze’deki çatışmaların sona erdiğini ilan etti.
Netanyahu Tartışması
İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu’nun zirveye katılıp katılmayacağı gün boyu tartışma konusu oldu.
Trump, “Netanyahu neden gelmiyor? Anlam veremiyorum” diyerek tepki gösterdi. Ancak İsrail hükümeti, Netanyahu’nun katılmayacağını son anda duyurdu.
Trump, Knesset’te yaptığı konuşmada Netanyahu’yu “cesareti” nedeniyle överek,
“İsrail kazandı. Şimdi bu zaferi barışa ve refaha dönüştürme zamanı”
dedi.
Ancak Netanyahu hâlâ içeride baskı altında; kabinedeki aşırı sağcı bakanlar, saldırıların sürmesini istiyor.
Trump’tan “Yeni Orta Doğu” Mesajı
Trump, Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi ile görüşmesinde “Bu yeni bir Orta Doğu’nun şafağıdır” dedi.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio’nun “Son 50 yılın en önemli günü” sözlerine Trump, “Sadece 50 mi? Belki 100” diyerek yanıt verdi.
Trump’a göre bu süreç, “terör ve ölüm çağının sona erdiği, inanç ve umudun başladığı” bir dönemin başlangıcı.
Kalıcı Barış için Trump Deklarasyonu
Zirvede, “Kalıcı Barış ve Refah için Trump Deklarasyonu” imzalandı.
Belgede, hem İsraillilerin hem de Filistinlilerin güvenlik, onur ve temel haklarının korunacağı vurgulandı.
Liderler, “gelecekteki anlaşmazlıkların güçle değil, diplomasiyle çözülmesi” konusunda mutabakata vardı.
Filistinlilere Çağrı: “Şiddeti Bırakın”
Trump, Knesset’teki konuşmasında Filistinlilere de seslendi:
“Bu, terör ve şiddet yolundan dönmek için son şans. İstikrar, güvenlik ve ekonomik kalkınmaya odaklanın.”
Ancak ABD Başkanı, Filistin’in bağımsız devlet kurma hakkına dair herhangi bir ifade kullanmadı.
Zirvede Renkli Anlar
Trump’ın sahnede dünya liderleriyle sergilediği tavırlar da gündem oldu.
İtalya Başbakanı Meloni için “çok güzel bir kadın” ifadesini kullanan Trump, Kanada Başbakanı Carney’e “Başkan yaptığım için dua et, vali demedim” diye takıldı. Körfez liderleriyle tokalaşırken ise “Sınırsız paraları var” sözleri dikkat çekti.
Pakistan Başbakanı, Trump’ın Nobel Barış Ödülü alması gerektiğini söyledi.
Erdoğan’a Özel Teşekkür
Trump, zirvede Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı işaret ederek şunları söyledi:
“Erdoğan çok çetin bir lider. Ordusu güçlü, kararlı ve disiplinli. Ne zaman ihtiyaç duysak yanımızda oldu. Onu seviyorum.”
