APS HABER / OĞUZHAN ARSLAN - Eurovision'un düzenlendiği İsveç'te İsrail karşıtı protestolar final gününde de devam etti. İsrail televizyonu, İrlandalı şarkıcıyı hedef aldı. Hollanda tartışmalı şekilde diskalifiye edildi.
İsveç'in Malmö kentinde İsrail'in Eurovision'a katılımına ilişkin başlayan protestolar finalin yapıldığı gün de devam etti.
Binlerce kişi, final günü kent merkezindeki meydanda toplanarak yarışma alanına doğru yürüdü.
Filistin bayraklarını sallayan protestocular, yarışmanın "Müzikle birlik" sloganına atıfta bulunarak "Soykırımla birlik" diye bağırdı.
Protestolar ilk günlerde barışçıl bir şekilde geçmişti. Ancak final gününe yakın birçok protestocunun polis tarafından gözaltına alınmaya başladığı bildirildi.
Final günü yapılan gösterilere 6 bin ila 8 bin kişinin katıldığını tahmin ediliyor. Gösteride "Soykırım Müzik Yarışmasına Hoş Geldiniz" yazılı pankart açıldı.
İrlandalı yarışmacıyla organizatörler arasında gerilim
Gazze'de katliamlarını sürdüren İsrail'in katılımının şiddetli tartışmalara ve protestolara yol açtığı Eurovision şarkı yarışmasının finali de olaylı geçti.
Yarı final performanslarından önce Filistin'e destek mesajlarına yönelik sansür uygulanan İrlandalı yarışmacı Bambie Thug'ın, final öncesi yapılan ön izleme gösterisinde sahnede performans göstermediği fark edildi.
Bambie Thug, olaya ilişkin Instagram hesabından bir açıklama yayınladı:
"Bayrak geçit töreni provası için sahneye çıkmayı beklerken, EBU'nun (Avrupa Yayın Birliği) acil müdahalesine ihtiyaç duyduğumu düşündüğüm bir durum vardı - EBU bu konuyu ciddiye aldı ve ne gibi bir eylemin yapılması gerektiği konusunda bir tartışma içindeydik. Bu, kostümlü provamı kaçırdığım anlamına geliyor; beni görmeye gelen hayranlardan gerçekten özür dilerim. Bu akşam sizi sahnede görmeyi umuyorum."
Eurovision organizatörleriyse, konuya ilişkin yaptıkları açıklamada, "Şu anda EBU ve şarkı yarışması organizatörleriyle tartışılan bir durum nedeniyle kostümlü provayı kaçırdılar. Bunun kısa sürede çözüleceğini ve Bambie Thug'un planlandığı gibi Büyük Final gösterisinde yer alacağını umuyoruz" dedi.
İsrail televizyonu şarkıcıyı hedef aldı
İsrail'in devlet televizyon kanalı Kan'ın bir yorumcusu, yarı finaller öncesinde, çocuklu izleyicileri, Bambie Thug'un şarkısı Doomsday Blue'nun (Kıyamet Günü Mavisi) performansının gecenin "en korkutucu performansı" olacağı konusunda uyararak şarkıyı ve sanatçıyı hedef gösterdi.
İsrailli spiker, sanatçının performansını "Çok sayıda büyü, kara büyü, kara giysiler, Şeytani semboller ve voodoo bebekleri olacak, tıpkı 90'ların ortasında Kudüs'teki Kediler Meydanı'nda olduğumuz gibi" diye hedef aldı. Spikerin bahsettiği meydan, 1990'larda şehrin gece hayatının merkezinde yer alıyor ve gotik kültürle özdeşleştiriliyordu.
RTÉ'ye1 İrlanda'nın şarkısı Doomsday Blue'yu diskalifiye etmesi yönünde çağrıda bulunan bir dilekçeye atıfta bulunan spiker, İrlanda'da söz konusu şarkıyla ilgili "bazı tartışmalar" olduğunu iddia etti.
Bambie Thug'un "İsrail hakkında olumsuz konuşmayı" sevdiğini ifade eden spiker, "Ama bunu daha sonra konuşabiliriz. Lanetlerinizi hazırlayın" dedi.
İrlandalı yarışmacının sahne şovu ilgi topladı.
İsrail men edilmeli
Sonrasında verdiği bir röportajda, İsrail televizyonundaki yorumlarda kendilerinin hedef alındığına dikkat çeken Bambie Thug, yarışmanın organizatörlerini Salı günkü yarı final performanslarından önce İsrail televizyonunda yapılan yorumlara yanıt vermeye çağırdı.
İsrail televizyonunun Eurovision kurallarını ihlal ettiğini belirten Bambie Thug, İsrail'in artık yarışmaya katılmasına izin verilmemesi gerektiğini söyledi.
Bambie Thug, İrlanda'nın devlet kanalı RTÉ News'e verdiği röportajda "Artık içimde çok daha fazla öfke ve çok daha fazla hırs var" dedi.
İsrailli spikerin yorumunun finaldeki performanslarında artan öfkeyi motive edeceğini söyleyen Bambie Thug, "Diğer takımların Avrupa Yayın Birliği (EBU) kurallarını ihlal etmelerine rağmen hala içeri alınmalarına kızgınım. Bu yüzden performansımı daha da fazla ilerletmek için kalbimde çalan bir savaş davulu var" dedi.
Bambie Thug, "EBU'nun bu konuyu doğru şekilde ele alacağını umuyorum" diye konuştu.
Eurovision'u düzenleyen EBU ise, konuya ilişkin yaptığı açıklamada "Bu konu hakkında İsrailli yayıncı KAN ile konuştuk ve tüm yorumcuların yarışmaya katılan tüm sanatçılara saygı duymasının ve etkinliğin kural ve düzenlemelerine uymasının önemini yineledik" ifadelerine yer verdi.
İsrail'in katılmasına onay verilmesinin ardından ağladım
Bambie Thug, verdiği başka bir röportajda da İsrail'in Eurovision şarkı yarışmasına katılımının etkinliği ve temsil ettiği her şeyi "gölgede bıraktığını" söyledi.
Şarkıcı, İsrail'in finale katılma hakkı kazanmasının ardından ağladığını da sözlerine ekledi.
İsveç'te Malmö Arena'daki etkinlik öncesinde gazetecilere konuşurken kefiye takan sanatçı, İrlanda bayrakları taşıdı.
Bambie Thug, "Bu durum, her şeyi gölgede bırakıyor, Eurovision'un barındırması gereken her şeye aykırı" dedi.
Şarkıcı, “Bu çok büyük bir topluluk ve yarışmacıların bizimle tanışmasına bile izin verilmedi. Fikirlerin değişebileceği konuşmalar yapabilirdik. Bu durum, kesinlikle herkesin üstünde kara bulutların dolaşmasına neden oluyor" diye devam etti.
Sahne arkasında yaşananlar korkunçtu
Dün yapılan final yarışmasını İsviçreli yarışmacı Nemo kazanırken, Bambie Thug, İsrailli yarışmacı Eden Golan'ın ardından altıncı oldu.
Yarışmanın sonuçlanmasının ardından gazetecilere konuşan Bambie Thug, sahne arkasında korkunç şeyler yaşadıklarını belirterek, diğer tüm yarışmacılarla dayanışmanın öneminden bahsetti.
İrlandalı şarkıcı, sonuçların açıklanmasının ardından yaptığı konuşmada şunları söyledi:
"Nemo'nun kazanmasından dolayı çok gururluyum. Sahne arkasındaki saçmalıklara karşı mücadele eden hepimizin ilk 10'a girmesinden dolayı gururluyum. Çünkü sahne arkasında yaşananlar bizim için çok zordu, çok korkunçtu. Sadece şunu söylemek istiyorum. Eurovision olan biziz, EBU değil. EBU'ya lanet olsun. Artık umursamıyorum bile. Lanet olsun hepsine. Yarışmayı yarışma yapan yarışmacılardır, topluluktur. Değişimi sağlayacak olan sevgi, güç ve dayanışmadır" dedi.
İrlandalı şarkıcı, yarışmanın başından bu yana organizatörlerin müdahalesiyle karşı karşıya kaldı.
Almanya hükümetinden yine İsrail yancılığı
Yaşananların ardından açıklama yapan İrlanda Başbakanı Simon Harris, final öncesi tüm ülkenin Bambie Thug'u destekleyeceğini söyledi.
Almanya Kültür Bakanı Claudia Roth ise İsrailli sanatçıların boykot edilmesi yönündeki çağrıları kınadı.
X'te açıklama yapan Roth, "Özellikle bu zamanlarda Avrupa ile İsrail arasında daha fazla kültürel işbirliğine ihtiyacımız var" diyerek boykot taleplerini "kesinlikle kabul edilemez" olarak nitelendirdi.
Fransa'nın Avrupa İşleri Bakanı Jean-Noel Barrot, Liberation gazetesine “Eurovision'da siyasetin yeri olmadığını” öne sürdü.
Diğer yandan, İspanya'da koalisyon hükümetinin parçası olan Sumar partisi, İsrail'in yarışmadan çıkarılması çağrısında bulunan bir imza kampanyası başlatmıştı.
Hollandalı yarışmacı tartışmalı şekilde diskalifiye edildi
Yarışmada, Hollandalı yarışmacı Joost Klein'ın diskalifiye edilmesi de tartışmalara yol açtı.
EBU tarafından konuya ilişkin yapılan açıklamada, "İsveç polisi, perşembe gecesi yarı finaldeki performansının ardından yaşanan olay sonrasında yapım ekibinden bir kadın üyenin yaptığı şikayeti araştırdı. Hukuki süreç devam ederken şarkıcının yarışmaya devam etmesi doğru olmaz" denildi.
Hollandalı yayıncı AVROTROS, olayın Klein'ın sahneden indikten hemen sonra "açıkça yapılan anlaşmalara aykırı olarak" filme alınmasından kaynaklandığını söyledi.
AVROTROS'tan yapılan açıklamaya göre Klein daha sonra defalarca filme alınmak istemediğini belirterek kameramanı uyardı.
AVROTROS, "Biz görgü kurallarını savunuyoruz - bu konuda bir yanlış anlaşılma olmasın - ancak bizim görüşümüze göre, ihraç kararı bu olayla orantılı değil" dedi.
Klein, Perşembe günkü basın toplantısında yüzünü defalarca Hollanda bayrağıyla kapatarak tartışmalara yol açmıştı. Klein'ın bu hareketi, İsrail'in yarışmacısı Golan'ın ardından sahneye çıkmayı kabul etmemesi olarak algılandı.
Ülkesinde ünlü bir hip hop şarkıcısı olan Klein, Eurovision 2024'te "Europapa" şarkısıyla yarışacaktı.
Fransız yarışmacıdan barış mesajı
Fransız yarışmacı Slimane, final öncesi prova sırasında sahneden barış çağrısı yaptı. Slimane, provada şarkının sona ermesinin ardından, “Müzikle birlik olmamız lazım. Bu sevgi ve barış için, çok teşekkür ederim Avrupa!” dedi.
Slimane, "Mon Amour" (Aşkım) adlı şarkısıyla yarışmada yer aldı.
Norveçli eski yarışmacı oy sunumundan çekildi
Finalde Norveç'ten oy sunumunu gerçekleştirecek olan Norveçli eski Eurovision yarışmacı Alessandra Mele, İsrail'in yarışmaya katılması nedeniyle çekilme kararı aldı.
Mele, dün yayınladığı bir Instagram gönderisinde "Müzikle birleşmek Eurovision'un sloganıdır ve müzik yapmamın nedeni de insanları birleştirmek. Ama şu anda bunlar boş sözler. Bir soykırım yaşanıyor. Özgür Filistin" diyerek kararını duyurdu.
