APS HABER / PINAR ETCİ - Ne Zaman Çıkacak? Adalet Bakanı Yılmaz Tunç'un açıklamasına göre, Komisyon'daki görüşmeler devam ediyor. Ardından başlayacak olan Bütçe Görüşmeleri sonrasında, Komisyon raporunun Meclis Genel Kurulu gündemine gelmesi bekleniyor. Paketin ne zaman yasalaşacağı kararı tamamen milletvekillerinin takdirindedir.
11. Yargı Paketi'nin Başlıca Maddeleri
AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler ve Adalet Bakanı Yılmaz Tunç'un açıklamalarına göre pakette yer alan başlıca düzenlemeler ve amaçları şunlardır:
1. Suçla Mücadelede Caydırıcılığı Artırmak
-
Çocukların Suçtan Korunması: Örgüt faaliyetleri kapsamında çocukların suçta kullanılması durumunda cezaların artırılması hedefleniyor.
-
Meskun Mahalde Silah Atma: Düğün, nişan, asker uğurlaması gibi etkinliklerde meskun mahalde silah atmanın cezası artırılıyor.
-
Trafikte Yol Kesme: Trafikte yol kesme eylemi müstakil (bağımsız) bir suç olarak Türk Ceza Kanunu'nda düzenleniyor.
-
Kiralık Araçlarla İşlenen Suçlar: Güveni kötüye kullanma suçunun konusunun motorlu taşıt olması halinde verilecek ceza bir kat artırılıyor. (Kiralık araçların geri getirilmemesi, parçalanması veya suçta kullanılması gibi eylemlere karşı caydırıcılık hedefleniyor.)
2. Bilişim Suçları ve Dolandırıcılıkla Mücadele
-
Banka Hesaplarına Tedbir: Bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle işlenen suçlarda, ilgili banka hesabının 48 saate kadar bankalar tarafından askıya alınması imkanı getiriliyor.
-
GSM Hatları Düzenlemesi:
-
GSM hattı aboneliğinin çipli kimlik kartıyla yapılması standardı getiriliyor. Bir kişi adına açılabilecek hat sayısına sınırlama getiriliyor. Ölen kişilere ait hatların periyodik kontrolü yapılacak. Dolandırıcılık, hırsızlık ve banka/kredi kartlarının kötüye kullanılması suçlarında kullanılan telefon hatlarının şebeke ile bağlantısının kesilmesi yönünde tedbir geliştiriliyor.
-
-
Yargılama Hızının Artırılması: Dolandırıcılık suçlarının yargılamalarının Asliye Ceza Mahkemesi'nde görülmesine imkan sağlanarak ihtisaslaşma ve yargılamanın makul sürede sonuçlandırılması hedefleniyor.
Pakette, basında "Kovid izni" olarak bilinen infaz düzenlemesinin genişletilmesi yönünde bir madde komisyona intikal etmiştir. Ancak, bu bir af değildir.
-
Amaç: Adalet Bakanı Tunç, bunun bir af olmadığını, sadece aynı durumda olan kişilerin aynı yaptırıma tabi tutulmasıyla ilgili bir eşitlik sağlanması düşüncesi olduğunu belirtti.
-
Kapsam: 2020 ve 2023'teki Kovid düzenlemelerinden, aynı tarihte veya daha önce suç işleyip cezası kesinleşmiş olduğu için yararlanan hükümlüler varken; yargılaması devam edenlerin yararlanamaması nedeniyle, bu durumdaki kişiler için de denetimli serbestlik fırsatı sağlanması talep edilmektedir.
-
Son Durum: Maddenin kabulü milletvekillerinin takdirindedir ve komisyonda görüşülmektedir.
-
Genel af ya da kısmi af söz konusu değildir. Adalet Bakanı Tunç, bu düzenlemenin bir af olmadığını özellikle vurgulamıştır.
-
Süresiz Nafaka: Süresiz nafakanın kaldırılması da şu an gündemde değildir.
11. Yargı Paketi'nin Ek Maddeleri ve Düzenlemeleri
-
Yargı Paketi, daha önce belirtilen suçlarla mücadele ve bilişim suçları dışındaki önemli hukuki düzenlemeleri ve Kovid-19 infaz düzenlemesindeki eşitlik ilkesini sağlamayı hedefleyen maddeleri içeriyor.
-
Toplumsal Güvenlik: Suç işleyen akıl hastalarının rehabilite olmadan toplum hayatına katılmaları engelleniyor.
-
Kısmi Akıl Hastaları: Kısmi akıl hastalarının mahkûm oldukları cezaları ceza infaz kurumunda infaz etmeleri ve haklarında akıl hastalarına özgü güvenlik tedbirlerine hükmedilmesi öngörülüyor.
-
Tedavi Süresi: Tedavi ve koruma amacıyla sağlık kurumunda geçirilen sürelerin belirsiz ve çok kısa olmaması için, belirli bir süre sağlık kurumunda kalmaları ve tedavinin desteklenmesi zorunlu hale getiriliyor. Toplum açısından tehlikelilik ortadan kalkmadan serbest bırakılmamaları için tedbir getiriliyor.
-
5651 Sayılı İnternet Kanunu: Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) iptal kararları doğrultusunda 5651 sayılı İnternet Kanunu'nda bazı düzenlemeler yapılıyor.
-
Hakaret Suçları: AYM'nin iptal kararı dikkate alınarak, yüze karşı veya gıyapta hakaret suçları ön ödeme kapsamına alınıyor ve bu suçların uzlaştırma kapsamından çıkarılması öneriliyor.
-
Bölge Adliye Mahkemeleri (BAM) Bozma Yetkisi: BAM'ın bozma yetkisinin kapsamı genişletiliyor. BAM, aşağıdaki durumlarda bozma kararı verebilecek:
Hükmün gerekçe içermemesi. Hüküm için önemli olan hususlarda savunma hakkının sınırlandırılmış olması. -
Tasarrufları: Borçlunun yakın kısımlarıyla yaptığı ivazlı tasarrufların (karşılıklı yapılan işlemlerin) aksinin ispatını mümkün kılacak şekilde yeni düzenlemeler getiriliyor. (Daha önce bu işlemler aksinin ispatına izin verilmeksizin bağışlama olarak kabul edilebiliyordu.
-
Disiplin Hükümleri: AYM'nin iptal kararları doğrultusunda, hukuki belirlilik, ölçülülük ve elverişlilik ilkelerine uygun olarak Avukatlık Kanunu'nda düzenlemeler yapılıyor.
-
Disiplin Cezaları: Özellikle uyarı, kınama, idari para cezası ve geçici meslekten çıkarma gibi disiplin hükümlerinde yeni düzenlemelere yer veriliyor. GSS Prim Borçları: 2015–2016 yılına ait genel sağlık sigortası prim borçlarının asıl ve ferîlerinin (faiz vb.) tahsilinden vazgeçilmesi teklife ekleniyor. Paketin en önemli maddelerinden biri, Kovid-19 düzenlemesi olarak bilinen infaz tedbirlerindeki eşitsizliği gidermeye yönelik yapılan değişikliktir. Eşitlik İlkesi: 31 Temmuz 2023 tarihinde cezası kesinleşmiş olduğu için indirimden yararlananlar ile aynı tarihte suç işlemiş olmasına rağmen yargılaması henüz sonuçlanmadığı için yararlanamayanlar arasındaki uygulama farklılığını ortadan kaldırmak. Af Vurgusu: Adalet Bakanı Tunç, bu düzenlemenin af olmadığını, genel veya kısmi af olarak değerlendirilemeyeceğini kesin olarak belirtmiştir.
-
Suç Tarihi: 31 Temmuz 2023 tarihi ve öncesinde işlenen suçlar nedeniyle hükümlü olacakları kapsar.
-
İmkânlar: 31 Temmuz 2023 öncesi hükümlülere uygulanan idari tedbir düzenlemesinin aynısı "suç işleyenlere" ifadesi eklenmek suretiyle yeniden getiriliyor:
Kapalı Ceza İnfaz Kurumundan 3 yıl daha erken açık ceza infaz kurumuna ayrılabilme. Açık Ceza İnfaz Kurumundan ise 3 yıl daha erken denetimli serbestliğe ayrılabilme imkânı. İlk etapta: Şu anda cezaevinde bulunan yaklaşık 54-55 bin hükümlüyü ilgilendiriyor. Toplamda: Önümüzdeki yıllarda hükmü kesinleştikçe etkilenecek toplam sayının 80-90 bin civarında olabileceği öngörülüyor. Koşullar: Bu bir süre düzenlemesidir. Koşullu salıverme şartları geçerlidir ve ilgili mahkûmların bu sürelerden yararlanıp yararlanmayacağı idari gözlem kurullarının kararıyla değerlendirilecektir.